Het is een warme zomerdag, ergens in juli 2022. Er stond voor mij als maatjescoach een kennismakingsgesprek bij Joke (64 j.) op de planning. Dit gesprek vond plaats in een leuk flatje in Katwijk. Bij ontvangst kreeg ik een warme handdruk en een lik van haar veertienjarige chihuahua. Joke is de derde generatie woonachtig in deze flat, zowel haar moeder als overgrootmoeder hebben hier ook gewoond. Na 40 jaar werkzaam te zijn geweest als verzorgende, is Joke sinds een aantal jaar afgekeurd en dat valt haar zwaar. Haar sociale netwerk is beperkt geworden en ze vindt het lastig en spannend om nieuwe mensen te ontmoeten.

Drie keer is scheepsrecht

Ik heb met Joke afgesproken om bij haar thuis te gaan lunchen en een interview af te leggen. In de afgelopen twee jaar heb ik Joke goed leren kennen. De gesprekken waren prettig, kwetsbaar, vrij en open, zoals Joke ze omschrijft. Na onze kennismaking in 2022 hebben we in een periode van een half jaar afgesproken met drie potentiële maatjes, waarvan de derde de juiste keuze bleek te zijn.

Na de lunch maken we ons klaar voor het interview. ‘Als je tussendoor koffie wilt, moet je het maar zeggen, hoor’, zegt Joke. We kennen elkaar pas twee jaar, maar soms voelt het alsof dat al veel langer is. Misschien komt dat doordat ik in haar mindere periode een luisterend oor bood en haar herinnerde aan de enthousiaste vrouw die ik zag zitten begin 2022. Dit is ook iets wat Joke bevestigt: ‘Jezelf openstellen voor andere mensen en als het soms niet gaat dat ook benoemen, dat zorgt ervoor dat je een diepere band met elkaar krijgt. Zo is dat bijvoorbeeld ook gegaan met mijn maatje Veertje.’

Kwetsbaarheid

Ik krijg meteen een déjà vu naar vorig jaar augustus. De koppeling tussen Joke en Veertje (67 j.) was grotendeels afgerond. In het persoonlijke contact met Joke had ik mijn vermoedens dat het even minder ging. Ze was minder goed te bereiken en het contact met Veertje was beperkt tot alleen telefonisch contact. Ik wist dat Joke een verslavingstraject had gevolgd en nu ruim een jaar haar alcoholverslaving onder controle had.

Na lang wikken en wegen besloot ik om te vragen of op dat gebied alles onder controle was, dit bleek niet het geval te zijn. We spraken nog diezelfde week af om te overleggen of, en zo ja, hoe we dit zouden kunnen vertellen aan haar maatje, Veertje. Joke had nog niet eerder het moment gevonden om dit te vertellen, wat ergens ook logisch is. Het is een kwetsbaar onderwerp, waar soms ook schaamte bij kan komen kijken.

Nog geen uur later haalt Joke opgelucht adem. We hebben zojuist samen verteld aan Veertje dat ze de afgelopen jaren heeft geworsteld met haar alcoholverslaving. Komende periode zal Joke minder goed te bereiken zijn, omdat ze opnieuw zal starten met het traject.

De rode draad

Terwijl ik mijn interviewvragen stel aan Joke, zoals de vraag hoe ze terecht gekomen is bij stichting Maatjesopmaat en wat er sindsdien allemaal veranderd is, hoor ik Joke iets zeggen wat de rode draad is van ons werk: ‘Samen is de drempel weg’. Prachtig, wat zowel te danken is aan haarzelf, als haar maatje Veertje en de coaches bij stichting Maatjesopmaat. 

Wanneer we doorpraten over de veranderingen wordt het steeds duidelijker dat Joke er een belangrijke vriendin aan heeft overgehouden. ‘Het is samen gewoon zoveel leuker. We gaan samen uiteten, naar een tuincentrum en over een maand zelfs twee weken naar Turkije’, aldus Joke. 

Drempelvrees

Door het geblaf van de hond kan Joke mijn vraag niet goed verstaan. Waarschijnlijk door zijn staar verwart de hond mij met een ongewenste indringer. ‘Even aaien en laten ruiken, dan houdt hij vanzelf op,’ zegt Joke lachend. Ik hervat mijn vraag: ‘Tegen welke uitdagingen liep je aan?’

Joke antwoordt: ‘Het is in het begin toch lastig om dieper door te praten over je alcoholprobleem, het is toch een soort van vreemde tegen wie je dat zegt. Op een gegeven moment wordt het wel echt je vriendin en dan gaat het makkelijker en kon ik er echt goed over praten. Ze denkt echt aan me en het maakt de vriendschap dieper, dat is erg fijn. Daarnaast vind ik het doodeng als ik ergens alleen voor de eerste keer naartoe moet. Veertje daarentegen wil overal aan meedoen, wat het voor mij weer makkelijker maakt, aangezien ik het samen toch minder spannend vind dan alleen.’

Ga ervoor

Op mijn vraag wat hen bindt, antwoordt Joke duidelijk: ‘De gezelligheid, het ondernemen en de gedeelde interesses, maar,’ voegt Joke eraan toe, ‘je kunt ook openstaan voor de interesses van anderen. Het draait erom om met elkaar mee te bewegen.’

We sluiten het interview af met de vraag of Joke nog tips heeft aan andere mensen die willen meedoen, maar misschien twijfelen. ‘Ga ervoor, ik ben het voorbeeld dat het echt goed kan lukken. Het maakt niet uit of je jong of ouder bent. Vriendschap is niet gebonden aan leeftijd.’

Geschreven door één van de maatjescoaches van stichting Maatjesopmaat